ಧ್ರುವಪ್ರಭೆಗಳ ಬಣ್ಣದೋಕುಳಿಯ ನರ್ತನ

ಸೂರ್ಯನ ಕಲೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಿರುವ ಸಮಯದಲ್ಲೇ ಭೂಮಿಯ ಧ್ರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಬಣ್ಣದೋಕುಳಿ ಧ್ರುವ ಪ್ರಭೆ. ಬಹಳ ಹಿಂದಿನಿಂದ ಇದನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಸೂರ್ಯನ ಕಾಂತೀಯ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಹಾಗೂ ವಿಶೇಷ ಶಕ್ತಿ ಉತ್ಸರ್ಜನದ ಕಾಲದಲ್ಲೇ ಸೂರ್ಯನ ಕಲೆಗಳು ಹಾಗೂ ಧ್ರುವ ಪ್ರಭೆ ಹೆಚ್ಚು.

Advertisement

ಈಗ ನಮ್ಮ ಭೂಮಿಯ ಧ್ರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಆಕಾಶ ಅತೀ ಸುಂದರ, ಧ್ರುವ ಪ್ರಭೆಗಳ ತಾಂಡವ ನರ್ತನ. ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಗಂತೂ ಸುಗ್ಗಿ. ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕ, ಕೆನಡಾ, ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌, ಯುರೋಪಿನ ಎಲ್ಲ ರಸಿಕರೂ ಗ್ರೀನ್‌ ಲ್ಯಾಂಡ್‌, ನಾರ್ವೆ, ಸ್ವೀಡನ್‌ ಕಡೆಗೆ ನುಗ್ಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಉತ್ತರ ಧ್ರುವ ಪ್ರದೇಶದ ಸಮೀಪದ ಆರ್ಕಟಿಕ್‌ ಸರ್ಕಲ್‌ನ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಬಣ್ಣದೋಕುಳಿ. ಸುಮಾರು 15 ರಿಂದ 20 ನಿಮಿಷಗಳ ಕಾಲ ಇಡೀ ಆಕಾಶದ ಸುತ್ತಲೂ ಬಣದೋಕುಳಿಯ ಪ್ರಭೆ. ಹಸುರು, ಕೆಂಪು , ನೀಲಿ, ಹಳದಿ ಹಾಗೂ ಸಂಮಿಶ್ರ ಬಣ್ಣಗಳ ಹೊಗೆಯೋ ಎನ್ನುವಂತಹ ಬೆಳಕಿನ ನರ್ತನ. ಇದಕ್ಕೆ ಧ್ರುವ ಪ್ರಭೆ ಅರೋರೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ದಕ್ಷಿಣ ಧ್ರುವ ಅಂಟಾರ್ಟಿಕಾದಲ್ಲೂ ಇದು ಕಾಣುತ್ತದೆ.

ಇದೇನು ವಿಶೇಷ ಎನ್ನುವಿರಾ? ಹೌದು. ಈಗ ಇದು ಅತ್ಯದ್ಭುತವಾಗಿ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ಯಾವಾಗಲೂ ಕಾಣ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ ಇದು. ಕೆಲವು ಕಾಲ ಇರುವುದೇ ಇಲ್ಲ. 11 ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಕೆಲವು ಸಮಯ ಭಾರೀ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಮುಂದಿನ ಆರು ತಿಂಗಳುಗಳ ಕಾಲ ಈಗ ಕಾಣುವ ಪ್ರಭೆಯ ಸಂಭ್ರಮವಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಧ್ರುವ ಪ್ರಭೆಗಳಿಗೂ ನಮ್ಮ ಸೂರ್ಯನಿಗೂ ಭಾರೀ ನಂಟು.

ಈ ತಿಂಗಳಲ್ಲೇ ಸೂರ್ಯ ಕೆಂಡಾ ಮಂಡಲವಾಗಿ ವಿಶೇಷ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಉಗುಳುತ್ತಿದೆ. ಸೆ. 26, 27ರಂದು ಉಗುಳಿದ ಜ್ವಾಲೆ, ಭೂ ಕಾಂತೀಯ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಹಾಗೂ ನಮ್ಮ ಆಧುನಿಕ ಸಂಪರ್ಕಗಳನ್ನು ಕೆಲವು ನಿಮಿಷ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಬಹುದು ಎಂದು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಅಂದಾಜಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇವುಗಳಿಗೆ ಸೋಲಾರ್‌ ಸ್ಟಾರ್ಮ್ ಅಥವಾ ಕೊರೋನಲ್‌ ಮಾಸ್‌ ಇಜೆಕ್ಷನ್‌ “ಸಿಎಂಇ’ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಸೂರ್ಯನಲ್ಲಿ ಯಾವಾಗಲೂ ನಡೆಯುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾದರೂ ಈಗ ಬಹಳ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಸೂರ್ಯನ ವಿಚಿತ್ರ ಅಯಸ್ಕಾಂತೀಯ ಚಲನೆಗಳು ಕಾರಣ. ಸುಮಾರು 11 ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಸೂರ್ಯನ ಧ್ರುವಗಳ ಅಯಸ್ಕಾಂತೀಯ ಪರಿವರ್ತನೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ನಡೆದ ಅನಂತರ ಸೂರ್ಯ ಜ್ವಾಲೆಗಳು ಹೆಚ್ಚು. ಈಗ 2021ರಲ್ಲಿ ಇದು ಸೂರ್ಯನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. 2019ರಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯನ ಕಲೆಗಳು ಇಲ್ಲವೆಂಬಷ್ಟು ವಿರಳವಾಗಿತ್ತು. ಈ ವಿದ್ಯಮಾನವನ್ನು ನಿತ್ಯದ, ವರ್ಷದ ಸೂರ್ಯನ ಕಲೆಗಳಿಂದ ತಿಳಿಯಬಹುದು. ಸೂರ್ಯನ ಪ್ರತಿಬಿಂಬವನ್ನು ನೋಡಿ ದಾಗ ಸೂರ್ಯನ ಮೈಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಪ್ಪು ಕಲೆಗಳನ್ನು ನೋಡಬಹುದು. ಇವನ್ನು ಸೂರ್ಯನ ಕಲೆಗಳು ಸನ್‌ಸ್ಟ್ರೋಕ್ಸ್‌ ಎನ್ನುವರು.

ಇದನ್ನೂ ಓದಿ:ಮ್ಯಾಕ್ಸ್‌ವೆಲ್‌ ಅಬ್ಬರದ ಬ್ಯಾಟಿಂಗ್‌ ; ಆರ್‌ಸಿಬಿ “ಟಾರ್ಗೆಟ್‌ 150′ ಯಶಸ್ವಿ

ಸೂರ್ಯನ ಕಲೆಗಳು
ಸೂರ್ಯನಲ್ಲಿ 11 ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಅತೀ ಹೆಚ್ಚು ಕಲೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಬಹುದು. ಇದಕ್ಕೆ ಸೂರ್ಯನ ಸನ್‌ ಸ್ಪಾಟ್‌ ಸೈಕಲ್‌ ಎನ್ನುವರು. 1610ರಲ್ಲಿ ಗೆಲಿಲಿಯೋ ದೂರದರ್ಶಕ ದಿಂದ ಪ್ರಥಮವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿದ ಅನಂತರ ಇದನ್ನು ಖಗೋಳಾಸಕ್ತರು ನೋಡುತ್ತಲೇ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ.
ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಇನ್ನೊಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಗಮನಿಸಬಹುದು. ಈ ಸೂರ್ಯನ ಕಲೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಿರುವ ಸಮಯದಲ್ಲೇ ಭೂಮಿಯ ಧ್ರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಬಣ್ಣದೋಕುಳಿ ಧ್ರುವ ಪ್ರಭೆ. ಬಹಳ ಹಿಂದಿನಿಂದ ಇದನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಸೂರ್ಯನ ಕಾಂತೀಯ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಹಾಗೂ ವಿಶೇಷ ಶಕ್ತಿ ಉತ್ಸರ್ಜನದ ಕಾಲದಲ್ಲೇ ಸೂರ್ಯನ ಕಲೆಗಳು ಹಾಗೂ ಧ್ರುವ ಪ್ರಭೆ ಹೆಚ್ಚು.

ಈ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಧ್ರುವ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ವಿಶೇಷ ಪ್ರಭೆ ಏಕೆ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆ ಮೂಡುವುದು ಸಹಜ. ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ನಮ್ಮ ಭೂಮಿಯ ಸುತ್ತ ಇರುವ ಭೂ ಕಾಂತೀಯ ವಲಯಗಳು. ಇವು ಸೂರ್ಯನಿಂದ ಬರುವ ವಿಶೇಷ ಶಕ್ತಿಯ ಕಣಗಳನ್ನು ನಮ್ಮ ಸಮಭಾಜಕ ವೃತ್ತದ ಆಸುಪಾಸು ಸಂಪೂರ್ಣ ತಡೆಯಬಲ್ಲವು. ಆದರೆ ಧ್ರುವಗಳಲ್ಲಿ ಅವುಗಳಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲಿ ಆ ಶಕ್ತಿಯುತ ಕಣಗಳು ವಾತಾವರಣದ ಒಳ ನುಗ್ಗಿ ಅಲ್ಲಿರುವ ಅಣು, ಪರಮಾಣು ಗಳೊಂದಿಗೆ ಘರ್ಷಿಸಿ ಬೆಳಕು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಅದೇ ಧ್ರುವ ಪ್ರಭೆ.

ಡಾ| ಎ.ಪಿ. ಭಟ್‌, ಉಡುಪಿ