Advertisement
19ನೇ ಶತಮಾನ, ಒಂದು ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ ಕಾಲ. ರಾಜಕೀಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ, ಧಾರ್ಮಿಕ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಹಾಗೂ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ರಂಗಗಳಲ್ಲಿ, ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಮೂಡಿಬಂದವು. ಈ ಶತಮಾನವನ್ನು, “”ಬದಲಾವಣೆಯ ಶತಮಾನ”ವೆಂದು ಹೇಳಬಹುದು.
Related Articles
Advertisement
ಧಾರವಾಡದ ಕಳಸ ಗ್ರಾಮದ ಜೋಶಿ ಮನೆತನದ ಸ್ಮಾರ್ತ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರಾದ ಗೋವಿಂದಭಟ್ಟರು, ಸುತ್ತಲಿನ 14 ಹಳ್ಳಿಗಳಿಗೆ ಜೋಯಿಸರಾಗಿದ್ದು, ಗುಡಿಗೇರಿಯ ಕಲ್ಮೇಶ ದೇವರ ಗುಡಿಯಲ್ಲಿ (ಅಂದಿನ ಗುಡಿಪುರ) ಪೂಜೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಮಹಾನ್‌ ತಪಸ್ವಿಯಾದ ಇವರು, ವಾಕ್‌ಸಿದ್ಧಿ ಗಳಿಸಿದ್ದರು. ಕಾಲಜ್ಞಾನ ತಿಳಿದಿದ್ದ ಗೋವಿಂದಭಟ್ಟರು ಕುಳಿತಲ್ಲೆಯೇ-“”ಶರೀಫ ಬೇಗ ಬಾರೋ, ಎಷ್ಟು ಕಾಯುವುದೋ ನಿನಗಾಗಿ?” ಎಂದು ಕನವರಿಸುತ್ತಿದ್ದರಂತೆ. ಬಾದಾಮಿಯ ಬನಶಂಕರಿದೇವಿಯೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡುವ ಇಚ್ಛಾಶಕ್ತಿ ಹೊಂದಿದ್ದ ಗೋವಿಂದಭಟ್ಟರಂತಹ ಗುರುಗಳು, ಶರೀಫ‌ರಿಗೆ ಸಿಕ್ಕಿದ್ದು, ಒಂದರ್ಥ ದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀರಾಮಕೃಷ್ಣ ಪರಮಹಂಸರಿಗೆ, ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದರು ಸಿಕ್ಕಂತೆ. ಇವರಿಬ್ಬರ ಮೊದಲ ಭೇಟಿಯು ಶಿಶುನಾಳದಲ್ಲಿ ಆದಾಗ, ಗೋವಿಂದಭಟ್ಟರು ಶರೀಫ‌ನಿಗೆ, “”ನಿನ್ನಪ್ಪ ಯಾರು?” ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆ ಕೇಳಿದೊಡನೆ ಅದಕ್ಕೆ ಉತ್ತರವಾಗಿ ತಟ್ಟನೆ “”ನಿಮ್ಮಪ್ಪನೇ…ನಮ್ಮಪ್ಪ” ಎಂದ‌ರು ಶರೀ ಫ ರು. ಗೋವಿಂದ ಭಟ್ಟರು ಸುಪ್ರಸನ್ನರಾಗಿ ಶರೀಫ‌ನೇ ನನಗೆ ಯೋಗ್ಯ ಶಿಷ್ಯ ಎಂದು ಮನಗಂಡು ತಮ್ಮ ಶಿಷ್ಯನನ್ನಾಗಿ ಆತ್ಮಾನಂದದಿಂದ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು.
ಬ್ರಾಹ್ಮಣರಾದ ಗೋವಿಂದಭಟ್ಟರು ಮಹಮ್ಮದೀಯನಾದ ಶರೀಫ‌ನನ್ನು ಶಿಷ್ಯನನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡು, ಸದಾ ಜತೆಗೆ ಅಲೆದಾಡುವುದನ್ನು, ಸ್ವಜಾತಿ ಬಾಂಧ ವರು ಒಪ್ಪದೆ, ಗೋವಿಂದಭಟ್ಟರನ್ನು ಜಾತಿಯಿಂದ ಬಹಿಷ್ಕಾರ ಹಾಕುವುದಾಗಿ, ಬೆದರಿಕೆ ಹಾಕಿದರೂ ಅದಕ್ಕೆ ಸೊಪ್ಪುಹಾಕದೆ, ವೇದ, ಉಪನಿಷತ್ತು, ವೈದಿಕ ಧರ್ಮದ ಸಾರವನ್ನು ಶರೀಫ‌ರಿಗೆ, ಜನಿವಾರ ಹಾಕಿ ತಿಳಿಸಿಕೊಟ್ಟಾಗ, ಶರೀಫ‌ರೂ ಸಹ ಆತ್ಮಾನಂದದಿಂದ “”ಹಾಕಿದ ಜನಿವಾರವ, ಸದ್ಗುರು ನಾಥ, ಹಾಕಿದ ಜನಿವಾರವ, ಹಾಕಿದ ಜನಿವಾರ, ನೂಕಿದ ಭವಭಾರ ಬೇಕೆನುತಲಿ ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನ ಉತ್ಛರಿಸಲೆಂದು” ಹಾಡಿದರು. ಶರೀಫ‌ರು, ವೈದಿಕ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಗೋವಿಂದಭಟ್ಟರನ್ನು ಗುರುವೆಂದು ಸ್ವೀಕರಿಸಿ, ಗುರು ಉಪದೇಶವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡು, ಅವರೊಂದಿಗೆ ಇರುವು ದನ್ನು ಮುಸಲ್ಮಾನರೂ ಒಪ್ಪಲಿಲ್ಲ. ಶರೀಫ‌ರೂ ಸಹ ಗುರುಗಳಂತೆಯೇ ಎರಡೂ ಸಮುದಾಯದವರು ಕೊಟ್ಟ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಮೆಟ್ಟಿ, ಜಾತಿ, ಧರ್ಮಗಳಿಗಿಂತ ಮಾನವ ಧರ್ಮವೇ ಶ್ರೇಷ್ಠವೆಂದು ತಿಳಿಸಿ ಅನೇಕತೆಯಲ್ಲಿ ಏಕತೆಯನ್ನು ಸಾರಿದರು.
ಶರೀಫ‌ರ ತಂದೆ-ತಾಯಿ,ಮಗ ಹೀಗೆ ಅಲೆದಾಡುತ್ತಿರುವುದಕ್ಕೆ, ಮದುವೆಯೇ ಸರಿಯಾದ ಮದ್ದೆಂದು ತಿಳಿದು, ಕುಂದಗೋಳದ ನಾಯಕ ಮನೆತನಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಫಾತಿಮಾಳೊಂದಿಗೆ ವಿವಾಹ ನೆರವೇರಿಸಿದರು. ಈ ಮದುವೆಗೆ ಗುರು ಗೋವಿಂದ ಭಟ್ಟರು ಹಸಿರು ನಿಶಾನೆ ನೀಡಿದ್ದರು. ಶರೀಫ‌ರ ಬಾಳಿನಲ್ಲಿ ಫಾತಿಮಾ ಬೆಳಕಾಗಿ ಬಂದಳು. ಶರೀಫ‌ರೂ ಹೆಂಡತಿಯೊಂದಿಗೆ ಗೌರವ, ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ನಡೆದುಕೊಂಡು, ಸ್ತ್ರೀಯ ಹಲವು ಮುಖಗಳನ್ನು ಅವಳಲ್ಲಿ ಕಂಡು, “ನನ್ನ ಹೇಣ್ತೆ, ನೀ ನನ್ನ ಹೇಣ್ತೆ… ನನಗೆ ತಕ್ಕವಳೆನಿಸಿದೆ ನನ್ನ ಹೇಣ್ತೆ’ ಎಂದು ಹೇಳಿ ಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಇವರ ದಾಂಪತ್ಯದ ಬಾಳಿನಲ್ಲಿ ಲತ್ತೂಮಾ ಎಂಬ ಹೆಣ್ಣುಕೂಸು ಬೆಳದಿಂಗಳಂತೆ ಜನಿ¾ಸಿತು. ಆದರೆ, ಕೆಲವೇ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಮುದ್ದಿನ ಮಗಳು ಲತ್ತೂಮಾ ಖಾಯಿಲೆ ಯಿಂದ ತೀರಿಕೊಂಡಳು. ಮಗಳ ಅಗಲಿಕೆಯ ನೋವಿಂದ ಶರೀಫ‌ರು ಮಾತೃಭಾಷೆ ಉರ್ದುವಿನಲ್ಲಿ “ದುಃಖ ಮೇ ಪಡಾ ಮನ್‌, ಸುಖ ನಹೀ ಮಾಯಾ, ಟಕತಿ ಮರನಾ ರಖವಾಲಾರೇ’ ಎಂಬ ತತ್ವ ಪದವ ಅಲ್ಲಿಯೇ ನುಡಿದರು. ಮಗಳ ಸಾವಿನ ದುಃಖ ತಡೆಯಲಾರದೆ, ಫಾತಿಮಾ ತವರು ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಕೊನೆಯುಸಿರೆಳೆದಳು. ಮಾವ, ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆಗೆ ಬರಬೇಕೆಂದು ಹೇಳಿ ಕಳುಹಿಸಿದಾಗ “ಮೋಹದ ಹೆಂಡತಿ ತೀರಿದ ಬಳಿಕ, ಮಾವನ ಮನೆಯ ಹಂಗ್ಯಾಕೋ’ ಎಂದು, ಪ್ರಪಂಚದ ಹಂಗನ್ನು ತೊರೆದರು, ಕೆಲಕಾಲದಲ್ಲೇ ತಾಯಿ-ತಂದೆಯೂ ಇಹಲೋಕ ತ್ಯಜಿಸಿದಾಗ, ಶರೀಫ‌ರಿಗೆ ತಮ್ಮವರು ಎಂದುಳಿದವರು ಗೋವಿಂದ ಭಟ್ಟರೊಬ್ಬರೆ.
ಮುಂದೆ, ಗುರು ಶಿಷ್ಯರಿಬ್ಬರೂ ಒಬ್ಬರನ್ನೊಬ್ಬರು ಬಿಡದೆ, ಅವಿಭಜಿತ ಧಾರ ವಾಡ, ಬಳ್ಳಾರಿ, ಚಿತ್ರದುರ್ಗ, ಉ.ಕನ್ನಡ ಹಾಗೂ ಬೆಳಗಾವಿ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿನ ಗುಡಿಗಳ ದರ್ಶನ ಮಾಡಿ, ನಂತರ ಶಿಶುನಾಳ- ಕಳಸದ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಗ್ರಾಮಗಳ, ಅಲ್ಲಿಯ ಗ್ರಾಮದೇವತೆಗಳ ಹಾಗೂ ಇತರ ಗುಡಿಗಳ ದರ್ಶನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಆಧ್ಯಾತ್ಮದ ಗುಂಗಿನಲ್ಲಿ ಯಾವಾಗಲೂ ಇದ್ದು, ದಿನನಿತ್ಯ ನಡೆಯುವ ಘಟನೆಗಳನ್ನು ತತ್ವಪದಗಳಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಿ ಅದಕ್ಕೆ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಪ್ರಕೃತಿ, ಪಶು-ಪಕ್ಷಿ ಹಾಗೂ ದಿನ ನಿತ್ಯ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಸಾಮಾನ್ಯ ಘಟನೆಗಳು ತತ್ವಪದಗಳ ರೂಪವಾಗಿ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರ ಹೃದಯ ವನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ತಟ್ಟುತ್ತಿದ್ದವು. “”ಕೋಡಗನ ಕೋಳಿ ನುಂಗಿತ್ತಾ”, “”ಬಿದ್ದಿಯಬ್ಬೆ ಮುದುಕಿ”, “”ಹಾವು ತುಳಿದೇನೆ”, “”ಗುಡಿಯ ನೋಡಿರಣ್ಣ”, “”ತರವಲ್ಲ ತಗೀ ನಿನ್ನ ತಂಬೂರಿ”, “”ಏನ್‌ ಕೊಡ ಏನ್‌ ಕೊಡವಾ”, “”ಸೋರುತಿಹುದು ಮನೆಯ ಮಾಳಿಗಿ”, “”ಕುಂಬಾರಕೀ ಈಕಿ ಕುಂಬಾರಕಿ”, “”ಗುಡು ಗುಡಿಯ ಸೇದಿ ನೋಡೋ” ಮುಂತಾದ ತತ್ವಪದಗಳು ಇಂದಿಗೂ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರ ಬಾಯಲ್ಲಿ ನಲಿಯುತ್ತಿವೆ.
ಗುರು ಗೋವಿಂದಭಟ್ಟರು ತಮ್ಮೊಳಗಿನ ಆಧ್ಯಾತ್ಮ ಹಾಗೂ ಜ್ಞಾನಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಶರೀಫ‌ರಿಗೆ ಧಾರೆಯೆರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಗುರುಗಳಿಂದ ಕಾಲಜ್ಞಾನ ತಿಳಿದ ಶರೀಫ‌ರು, ಮುಂದೆ ಒದಗಲಿರುವ ಆಪತ್ತುಗಳನ್ನು ಮೊದಲೇ ಗ್ರಹಿಸಿ, ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಎಚ್ಚರಿ ಸಿದರು. ಪ್ಲೇಗ್‌ ಬರುವ ಮುನ್ಸೂಚನೆಯನ್ನು ನೀಡಿ, ಪ್ಲೇಗಿನ ಲಕ್ಷಣ, ಹರಡುವಿಕೆ,ಅದರಿಂದ ಸಂಭವಿಸಬಹುದಾದ ಮಾರಣಹೋಮದ ಬಗ್ಗೆ ಭವಿಷ್ಯ ನುಡಿದು-“”ಜಗಪತಿ ಪ್ರಜೆಗಳೆಲ್ಲಾ ಅಪ್ಪಣೆ ಇತ್ತನು, ತಗಲಬಾರದು ರೋಗ ಒಬ್ಬನಿಗೆ, ಅಗಲಿಸಿ, ಊರ ಬಿಡಿಸಿ, ಹೊರಗೆ ಹಾಕಿಸಿ, ಮಿಗಿಲಾದ “ಕ್ವಾರಂಟು ‘ ಕಟ್ಟಿಸುವ”-ಎಂಬ ಸಾಲು, ಈಗಿನವರನ್ನು ಆಶ್ವರ್ಯಚಕಿತರನ್ನಾಗಿಸಿದೆ.
ಪ್ಲೇಗ್‌ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬರೆದಂತಹದ್ದಾದರೂ, ಇದು ಈಗಿನ ಕ್ವಾರಂಟೈನು ಸಮಯಕ್ಕೂ ಅನ್ವಯವಾಗುತ್ತಿರುವುದು ಕಂಡಾಗ, ಅವರ ಕಾಲಜ್ಞಾನದ ಆಳ ತಿಳಿಯುತ್ತದೆ. ಮುಂದೆ ಅದೇ ಪದ್ಯದಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ ಹಾಗೆ ಈ ಎಲ್ಲಾ ದುಃಖ ದುಮ್ಮಾನಗಳ ಕಾರಣವನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತಾ,“”ಗುರುಹಿರಿಯನ್ನೆಲ್ಲಾ ಜರಿಯುವ ಅಜ್ಞಾನದಿ, ಪರದ್ರವ್ಯ, ಪರಸ್ತ್ರೀಯ ಕದ್ದೊಯ್ಯುತಾ, ಸರಿ ನಮಗಾರೆಂದು, ದುರುಳರು ಗರ್ವದಿ ಮೆರೆದಾಡುತ್ತಿರುವರು ಲೋಕದಲಿ”. “”ಯಾಕೇ ಈ ಪರಿ ಕಷ್ಟ ನರರಿಗೆ ಆಗುವುದು, ಕಾಕುಜನ ಪಾಪ ಹೆಚ್ಚುತಿದೆ, ಲೋಕನಾಥನು, ಭೂಮಿಗ್ಯಾಕೆ ಭಾರವು ಎಂದೂ, ತಾ ಕಳುಹಿದ ಮೃತ್ಯು ದೇವತೆಯಾ” ಎಂಬ ಸಾಲುಗಳು ಇಂದಿನ ಕೊರೊನಾಕ್ಕೂ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತಿದೆ. ಈ ಮಾರಿಯಿಂದ ಪಾರಾಗುವ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಸಹ ಶರೀಫ‌ರು ತಿಳಿಸುತ್ತಾ, “”ತಾತ ಗುರುಗೋವಿಂದನನು ಮೊರೆ ಹೊಕ್ಕರೆ ಆತನೇ ರಕ್ಷಿಪ ಕರುಣದಲಿ” ಎಂದು ಹೇಳಿ, “”ಗುರು-ದೇವರಿಗೆ ಶರಣಾಗಬೇಕೆಂದು” ಸ್ಟಷ್ಟವಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಮುಂದೆ, ತಮ್ಮ ಗುರುಗಳಾದ ಗೋವಿಂದ ಭಟ್ಟರಂತೆ, ಶರೀಫ‌ರು ಕೂಡ 70 ವರ್ಷ ಜೀವಿಸಿ, ದೇಹ ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದರು. ಆ ದಿನವೇ ಅವರ 70ನೇ ಹುಟ್ಟಿದ ದಿನವೂ ಆಗಿತ್ತು. ಶರೀಫ‌ರು ದೇಹ ಬಿಡುತ್ತಿದ್ದಂತೆ, ಅವರ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಮುಸಲ್ಮಾನ ಪದ್ಧತಿಯಂತೆ ಮಾಡುವುದೋ ಅಥವಾ ಹಿಂದೂ ಪದ್ಧತಿಯಂತೆ ಮಾಡುವುದೋ ಎಂಬ ಚರ್ಚೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾದಾಗ, ಹಿಂದೂ ಹಾಗೂ ಮುಸಲ್ಮಾನ‌ರು, ಇದನ್ನು ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿ ಬೆಳೆಸದೆ, ಪರಸ್ಪರ ಒಪ್ಪಿ , ಒಂದು ಕಡೆ ಕುರಾನ್‌ ಪಠಣ, ಇನ್ನೊಂದು ಕಡೆ ಮಂತ್ರ ಪಠಣ ಮಾಡಿ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಸಿ ದರು. ಮಹಮದೀಯ ಬಂಧುಗಳು ಹೃದಯ ತುಂಬಿ, “”ಶರೀಫ ನಾನಾ ಕಿ ದೋಸ್ತರಾ” ಎಂದು ಘೊಷಿಸಿದರೆ, ಹಿಂದುಗಳು “”ಶರೀಫ ಶಿವಯೋಗಿ ಮಹಾರಾಜ್‌ ಕಿ ಜೈ”ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು. ಮುಸಲ್ಮಾನರಿಂದ “”ಅಲ್ಲಾ ಹೋ ಅಕ್ಬರ್ ”ಎಂದು ಘೋಷಣೆ ಮೊಳಗಿಸಿದರೆ. ಹಿಂದೂಗಳಿಂದ “”ಹರ ಹರ ಮಹದೇವ” ಎಂಬ ಘೋಷಣೆ ಕೇಳಿ ಬರುತ್ತಿತು. ಹೀಗೆ ಶರೀಫ‌ರ ಅಂತ್ಯ ಕ್ರಿಯೆಯು, ಸರ್ವಜನ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ, ಅವರ ಇಚ್ಛೆಯ ಮೇರೆಗೆ, ತಂದೆ ತಾಯಿ ಸಮಾಧಿಯ ಮಗ್ಗುಲಲ್ಲೇ ನೆರವೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಹೀಗೆ ಮತೀಯ ಸೌಹಾರ್ದತೆ ಹಾಗೂ ಭಾವೈಕ್ಯತೆಗೆ ಶರೀಫ‌ರು ಬೀರಿದ ಪ್ರಭಾವ, ಅವರ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲೂ ಕಾಣಬಹುದು. (ಶಿಶುನಾಳ ಶರೀಫ‌ರ ದ್ವಿಶತಮಾನೋತ್ಸವ, ಗುರು ಗೋವಿಂದ ಭಟ್ಟರ ಆರಾಧನೆ, ಗುರುಪೂರ್ಣಿಮೆ ನಿಮಿತ್ತ, ಗುರು ಗೋವಿಂದ ಭಟ್ಟರ ವಂಶದವ ರಾದ ನಾಡೋಜ ಡಾ| ಮಹೇಶ್‌ ಜೋಶಿ ಬರೆದಿರುವ ಲೇಖನವಿದು)