ಚಳಿಗಾಲ ಕಳೆಯಲು ಭಾರತಕ್ಕೆ ವಲಸೆ ಬರುವಗಾರYನಿ, ಟಪ್‌ಟೆಡ್‌, ಶೆಲ್‌ಡಕ್‌, ಜಿಯಾನ, ಕೊಮನ್‌ ಪಕಾಡೋì, ಪಿನ್‌ ಟೇಲ್‌ ಬಾತುಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಪಟ್ಟೆತಲೆ ಬಾತು ಪ್ರಧಾನವಾಗಿದೆ.BAR-HEADED GOOSE (Anserindicus)RM Duck + ಇದು ಅನಟಿಡಿಯಾ ಕುಟುಂಬದ ಹೆಬ್ಬಾತು. ಇದು 71-76 ಸೆಂ.ಮೀ. ದೊಡ್ಡದಿದೆ. 1.87- ದಿಂದ 3.2 ಕೇಜಿ ಭಾರ ಇರುತ್ತದೆ.
ಇದರ ನೆತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಕಪ್ಪು ಸಮಾನಾಂತರವಾಗಿಇರುವ ಪಟ್ಟಿ ಇದನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಸಹಾಯವಾಗಿದೆ. ಕುತ್ತಿಗೆಯ ಹಿಂದೆ ಮತ್ತು ಮುಂದೆಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣದಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಚುಂಚು ಹಳದಿ ಇದ್ದು ಹಸಿರು ಚಿಗುರನ್ನೂ, ಸಸ್ಯದ ಗಡ್ಡೆಗಳನ್ನು ತಿನ್ನಲು ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತೆ ಇದರ ಕೊಕ್ಕಿನ ತುದಿ ಕೊಕ್ಕೆಯಂತೆ ಚೂಪಗಿದ್ದು ಬಾಗಿದೆ. ರೆಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಹೊಟ್ಟೆ ಭಾಗ ಬೂದುಬಣ್ಣ ಇದೆ. ಚಿಕ್ಕ ವರ್ತುಲಾಕಾರದ ಬಿಳಿ ಗೆರೆ ಹೊಟ್ಟೆ ಮತ್ತುರೆಕ್ಕೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಹೊಟ್ಟೆ ಮಸಕು ಬೂದು ಬಣ್ಣ ಇದ್ದರೂ ಹೊಟ್ಟೆ ಭಾಗದ ಗರಿ ಬೂದು ಮಿಶ್ರಿತ ಕಂದು ಬಣ್ಣದಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತದೆ. ಚಿಕ್ಕ ಕಾಲು ಹಳದಿ ಇದ್ದು, ಕೋಳಿಗಳಂತೆ ಹಿಂದೆ ಚಿಕ್ಕ ಬೆರಳಿದೆ. ಅದರ ತುದಿ ಉಗುರುಗಳಿವೆ. ಕಾಲಲ್ಲಿ ಜಾಲಪಾದ ಇದೆ. ಇದರ ಸಹಾಯದಿಂದ ಕೆರೆಗಳಲ್ಲಿ, ಸರೋವರಗಳಲ್ಲಿ ತೇಲಿ ಈಜುತ್ತದೆ. ಉತ್ತರದ ಟಿಬೇಟ್‌, ಕಜರಿಸ್ಥಾನ, ಮಂಗೋಲಿಯಾ ರಷ್ಯಾ ಮಾರ್ಗವಾಗಿ ಬಂದು ಮಾಯದ ಎತ್ತರದ ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿದಾಟಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಚಳಿವಾಲದಲ್ಲಿ ವಲಸೆ ಬರುತ್ತವೆ. ಇದು ಸುಮಾರು 2,500,000 ಕೀಮೀ ನಷ್ಟು ದೂರ ವಲಸೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಎವರೆಸ್ಟ್‌ ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿಯಷ್ಟು ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಹಾರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಉಪಗ್ರಹಗಳ ಅವಲೋಕನದಿಂದ ದೃಢವಾಗಿದೆ.
ಹೀಗೆ ವಲಸೆ ಬಂದ ಈ ಹೆಬ್ಟಾತುಗಳು ಕರ್ನಾಟಕ, ಮೈನಾವರ, ಆಂಧ್ರ, ತಮಿಳುನಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ಜೀತಾವಧಿಯ ಅರ್ಧ ಸಮಯ ಕಳೆಯುತ್ತದೆ. ಬಾತುಕೋಳಿ ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ನೀರು ಕೋಳಿಗಳಿಗಿಂತ ಪಟ್ಟೆತಲೆ ಹೆಬ್ಟಾತು ಭಿನ್ನ ಸ್ವಭಾವ ಹೊಂದಿದೆ. ಹೆಚ್ಚು ಸಮಯ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆಯದೇ ಭೂವಾಸಿಗಳಾಗಿರುವುದು ವಿಶೇಷ. ಇದು ಚಳಿಗಾಲದ ಬೆಳೆಗಳಾದ ಭತ್ತ ,ಗೋಧಿ, ಕಡಲೆ, ಜೋಳ, ಚಿಗುರೆಲೆ ಮತು ¤ದವಸ ಧಾನ್ಯಗಳನ್ನು ತಿಂದು ತನ್ನದೇಹದ ಆರೋಗ್ಯ ಹೆಚ್ಚಿಸಿ ಕೊಂಡಿವೆ. ಚಳಿ ತಡೆಯಲು ಬೇಕಾದ ದೇಹದ ಉಷ್ಣತೆ ಇದರಿಂದ ಅವುಗಳಿಗೆ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ಆಹಾರ ಕ್ರಮ, ಅದರಿಂದ ಪಕ್ಷಿಗಳ ಆರೋಗ್ಯ ಹೇಗೆ ?
ಅತಿ ಚಳಿ ಮತ್ತು ಎತ್ತರದಲ್ಲೂ ಹಾರಲು ಹೇಗೆ ಅನುಕೂಲಕರವಾಗಿದೆ? ಮತ್ತು ಇದರಿಂದಾಗಿ ಬಹುದೂರ ವಲಸೆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನಿರಂತರ ಹಾರುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಇವುಗಳಿಗೆ ಬಂದಿದೆಯೇ? ಕಡಿಮೆ ಆಮ್ಲಜನಕ ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಬಹು ಎತ್ತರದಲ್ಲೂ ಹಾರುವ ಗುಣ ಹೇಗೆ ಸಿದ್ಧಿಸಿದೆ? ಈ ಎಲ್ಲಾ ಸೂಕ್ಷ್ಮವಿಚಾರಗಳ ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಯಬೇಕಿದೆ. ಜಲ ಜೀವಿಗಳ ವಿಕಸನ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ನೀರಿನಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದು ಅಲ್ಲೆ ತಮ್ಮ ಜೀವಿತಾವಧಿ ಕಳೆಯುತ್ತವೆ.
ಆದರೆ ಈ ಪಟ್ಟೆತಲೆ ಹೆಬ್ಟಾತು ವಿಕಸನ ಕ್ರಮದದಲ್ಲಿ ಅವುಗಳಿಗಿಂದ ಒಂದು ಹೆಜ್ಜೆ ಮುಂದಿವೆ. ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅದರ ಹತ್ತಿರದ ಹಸಿರು ಹೊಲಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಹಾರ ಪಡೆಯುತ್ತದೆ. ಬಹು ದೂರದಿಂದ ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ಬಂದ ಇವು ನೀರಿನ ಹೊಂಡ, ಹಳ್ಳ, ಕೆರೆ, ಸರೋವರದ ತೀರದಲ್ಲಿರುವ ಹಸಿರು ಬಯಲು ಪ್ರದೇಶ ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಇರುನೆಲೆ. ಇಂತಹ ಬಯಲುಗಳಲ್ಲಿ ಮೇಯುವುದನ್ನು ಮುಗಿಸಿದ ಮೇಲೆ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪಡಯುವಾಗ ಜಲಕ್ರೀಡೆ , ನೀರಾಟ ಮತ್ತು ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಈಜುತ್ತಾ ಮುಳುಕು ಹಾಕಿ, ತಳದ ಕೆಸರಿನಲ್ಲಿರುವ ಜಲಸಸ್ಯಗಳ ಚಿಗುರು, ಗಡ್ಡೆ, ಬೀಜಗಳನ್ನು ತಿನ್ನುತ್ತದೆ. ಹಸಿರು ಹುಲ್ಲು ಮತ್ತು ಬೀಜಗಳನ್ನು ಮೇಯಲು ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತೆ ಇದರ ಕೊಕ್ಕಿನ ರಚನೆ ಇದೆ. ಊರಿನ ಹತ್ತಿರ ಇರುವ ಲಕ್ಷಿ$¾àಶ್ವರದ ಮಾಗಡಿ ಕೆರೆಗೆ ಗುಂಪು, ಗುಂಪಾಗಿ ಹಾರಿ ಬರುತ್ತವೆ. ಇದು ಹಾರುವಾಗ ಆಕಾರದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ವಾರೆಯಾಗಿ ಹಾರುತ್ತದೆ.
ಮಾಗಡಿ ಕೆರೆಯ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲ ಪ್ರದೇವನ್ನು ಈ ಪಟ್ಟೆತಲೆ ಹೆಬ್ಟಾತುಗಳಿಗೆ ಮೀಸಲಿಟ್ಟಿರುವುದನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಸ್ಮರಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಇದು ಇಂತಹ ವಲಸೆ ಬಾತುಗಳ ಉಳಿವಿಗೆ ಅನುಕೂಲವಾಗಿದೆ. ಉತ್ತರ ಭಾರತದ ಭರತ್‌ಪುರ, ಚಂಡೀಗಢ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನಗಳಲ್ಲೂ ಇವು ಇದೆ. ಇವು ಭಿನ್ನವಾಗಿ ವ್ಹಾಗ್‌-ವ್ಹಾಗ್‌ ಎಂದು ಅನುನಾಸಿಕ ಸ್ವರದಲ್ಲಿ ಕೂಗುತ್ತವೆ. ಅಪಾಯದ ಸೂಚನೆ, ವಲಸೆಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ಅವಗಢ, ಮರಿಮಾಡುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಂಗಾತಿ ಜೊತೆ ನಡೆಸುವ ಪ್ರಣಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಈ ರೀತಿ ಕೂಗುತ್ತದೆ.
ಪಿ.ವಿ.ಭಟ್‌.ಮೂರೂರು 