.
ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನವ ಪರ್ವದಲ್ಲಿ, ಎಲ್ಲೆಡೆ ಸಂತಸದ ವಾತಾವರಣ ಇರುವ ಸುಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ನಿಮ್ಮ ಹಿನ್ನೆಲೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸಬಹುದೆ?
-ನಾನು ಹುಟ್ಟಿದ್ದು 1948 ಡಿಸೆಂಬರ್‌ 21. ನನ್ನ ತಾಯಿ ಫಾತಿಮಾ ಬೇಗಂ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಬೇಕೆಂದರೆ ಮುಸ್ಲಿಂ ಮಹಿಳೆಯರು ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆಯಲು ಹಿಂಜರಿಯುತ್ತಿದ್ದ ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅವರು ಕಾರ್ಕಳದ ಕನ್ನಡ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಕಲಿತು ಉಡುಪಿಯ ಹಾಸ್ಟೆಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದ್ದುಕೊಂಡು ಅಲ್ಲೇ ಇದ್ದ ಟೀಚರ್‌ ಟ್ರೈನಿಂಗ್‌ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಕಲಿತು ಶಿಕ್ಷಕಿಯಾದವರು. ಅವರಿಗೆ ಓದುವುದರಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಆಸಕ್ತಿ. ಬಹುಶಃ ಅವರು ಓದದೇ ಇರುವ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ತೀರ ವಿರಳ. ತಂದೆ ಮಹಮ್ಮದ್‌ ಇಶಾಕ್‌ ಸೈನ್ಯದಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದವರು. ಅವರಿಗೂ ಜ್ಞಾನಾಸಕ್ತಿ ಹೆಚ್ಚಿತ್ತು. ಅದರೊಂದಿಗೆ ಸ್ಮರಣಶಕ್ತಿಯಲ್ಲಿಯೂ ಮುಂದು. ಹಾಗಾಗಿ, ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರು ಮಾಡಿದ ಭಾಷಣವನ್ನು, ಯಾವಾಗಲೂ ನಮ್ಮನ್ನು ಕುಳ್ಳಿರಿಸಿಕೊಂಡು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು. ತಂದೆಯ ಸ್ಮರಣಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ತಾಯಿಯ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಗೀಳನ್ನು ಅಂಟಿಸಿಕೊಂಡು ಬೆಳೆದವಳು ನಾನು.
Advertisement
ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಅಚ್ಚೊತ್ತಿದ ನೆನಪುಗಳೇನು?-ಕಾರ್ಕಳದಲ್ಲಿ ಅಮ್ಮನ ಮನೆ ಅಂದರೆ ಅಜ್ಜಿ ಮನೆ. ಅಪ್ಪನ ಮನೆ ಮುಲ್ಕಿ ಕಿಲ್ಪಾಡಿಯಲ್ಲಿ. ಇವೆರಡೂ ನಾನು ಆಡಿ ಬೆಳೆದ ಊರು. ನಮ್ಮ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಕಟ್ಟು ಪಾಡುಗಳಿಲ್ಲದೇ ನನ್ನನ್ನು ಬೆಳೆಸಿದುದರಿಂದಾಗಿ ಎಲ್ಲರೂ ನನ್ನ ಸ್ನೇಹಿತರೇ ಆಗಿದ್ದರು. ಅದರೊಂದಿಗೆ ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ರಸ್ತೆಗಳಾಗಲಿ ವಿದ್ಯುತ್ತಾಗಲಿ ರೇಡಿಯೋ ಆಗಲಿ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಬಯಲು ಗದ್ದೆಗೆ ನೆರೆಬಂದಾಗ ಅದನ್ನು ನೋಡಲು ಹೋಗುತ್ತಿ¨ªೆವು. ದೀಪಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರೊಂದಿಗೆ ನಾನು ಕೂಡ ಬಲಿಯೇಂದ್ರನಿಗೆ “ಕೂ’ ಹಾಕುತ್ತಾ ಬೆಳೆದವಳು.
-ಹೌದು, ಆಗ ನಾನೂ ಕುರಾನ್‌ ಓದಲು ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದೆ. ಒಮ್ಮೆ ಗುರುಗಳು ಹೇಳಿದ್ದರು, “ದೇವರು ಎಲ್ಲಾ ಕಡೆಯೂ ಇದ್ದಾನೆ’ ಎಂದು. ಆ ಮಾತು ನನ್ನ ಮೇಲೆ ಎಷ್ಟು ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು ಎಂದರೆ, ದೇವರ ವಿಷ‌ಯದ ಕುರಿತು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಒಂದು ಕವನವನ್ನು ಬರೆದೆ. ದೇವನೆಲ್ಲಿ ದೇವನೆಲ್ಲಿ
ಹುಡುಕುವೇಕೆ ಅಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿ
ನಿನ್ನ ಅಂತರಂಗದಲ್ಲಿ
ನೋಡು ದೇವನಿಹನು ಅಲ್ಲಿ
ಎಂಬ ಕವನವನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಬರೆದೆ.
Related Articles
-ನಾನು ಕಲಿಯುತ್ತಿದ್ದಂತಹ ಮುಲ್ಕಿಯ ಕಾನ್ವೆಂಟಿನಲ್ಲಿ ನಾವು ಬರೆದ ಕತೆ-ಕವನಗಳನ್ನು ನೋಟಿಸ್ ಬೋರ್ಡಿನಲ್ಲಿ ಹಾಕುತ್ತ ಇದ್ದರು. ಹೆಚ್ಚಿನೆಲ್ಲ ಬರಹಗಳು ನನ್ನದೇ ಆಗಿದ್ದವು. ಆಗ ಮಂಗಳೂರಿನಿಂದ ನವಭಾರತ ಪತ್ರಿಕೆ ಇತ್ತು. ನನ್ನ ಶಾಲೆಯ ಮುಖ್ಯೋಪಾಧ್ಯಾಯಿನಿ ಮಿಸ್‌ ಪಿಂಟೋ ನನ್ನ ಲೇಖನಗಳನ್ನು ಆ ಪತ್ರಿಕೆಗೆ ಕಳುಹಿಸಿಕೊಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವೆಲ್ಲ ಪ್ರಕಟ ಆಗುತ್ತಿದ್ದವು. ನಂತರ ಹತ್ತನೆಯ ತರಗತಿ ಮುಗಿಯಿತು. ನಮ್ಮ ಊರಿನಲ್ಲಿ ಹತ್ತನೆಯ ತರಗತಿ ಮುಗಿಸಿದ ಪ್ರಥಮ ಮುಸ್ಲಿಂ ಹೆಣ್ಣುಮಗಳು ನಾನು. ಪಿಯುಸಿಗಾಗಿ ಅಲ್ಲೇ ಇದ್ದ ಸರಕಾರಿ ಜೂನಿಯರ್‌ ಕಾಲೇಜು ಸೇರಿದೆ. ನಂತರ ಪದವಿ ಕಲಿಯಲು ಮುಲ್ಕಿ ವಿಜಯ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡೆ. ಸಂಗೀತ, ನೃತ್ಯ, ಚಿತ್ರ ಕಲೆಗಳಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ಆಸಕ್ತಿ ಇತ್ತು. ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿರುವಾಗ ಕಥಾಸ್ಪರ್ಧೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಥಮ ಬಹುಮಾನ ಗಳಿಸಿದ ನಯನಾ ಎಂಬ ಕಥೆ ಎಲ್ಲರ ಪ್ರಶಂಸೆ ಗಳಿಸಿತ್ತು. ಕನ್ನಡ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿದ್ದ ರಾಮದಾಸ್‌ ಅವರ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹದಿಂದ ಸುಧಾ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲೂ ನನ್ನ ಕಥೆಗಳು ಪ್ರಕಟವಾಗತೊಡಗಿದವು. ಬಳಿಕ ಉದಯವಾಣಿ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿಯೂ ನನ್ನ ಲೇಖನಗಳು ಪ್ರಕಟಗೊಂಡವು. ಗುಲ್ಶನ್‌ನಂದ ಅವರ ಉರ್ದು ಕಾದಂಬರಿಗಳು, ತ್ರಿವೇಣಿ ಅವರ ಕಾದಂಬರಿಗಳನ್ನು ಓದುತ್ತಿದ್ದೆವು. ಎಸ್‌.ಎಲ್‌. ಭೈರಪ್ಪ ಅವರ ವಂಶವೃಕ್ಷ ಕಾದಂಬರಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಹದ ವರ್ಣನೆ ಇಂದಿಗೂ ಮೈ ಝುಂ ಎನ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪಡೆದ ಉರ್ದು ಸಾಹಿತಿ ಖರ್ರತುಲ್‌ ಅಯನ್‌ ಹೈದರ್‌ ಅವರ ವರ್ಣನೆ ಆಪ್ಯಾಯಮಾನವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಈಗಲೂ ಅವರ ಕೃತಿಯೊಂದನ್ನು ಅನುವಾದಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾ ಇದ್ದೇನೆ. ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ವರ್ಡ್ಸ್‌ವರ್ತ್‌, ಕೀಟ್ಸ್‌ ಮುಂತಾದವರ ನವೋದಯ ಸಾಹಿತ್ಯ ಬಹಳ ಇಷ್ಟ. ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಕುವೆಂಪು ಕಾವ್ಯ ಇಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ. ಹಿಂದಿ ಕತೆ-ಕಾವ್ಯಗಳನ್ನೂ ಸಿಕ್ಕಾಗ ಓದಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ. ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿಯೂ ಬರವಣಿಗೆ ಮಾಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದುಂಟು. ಆದರೆ, ಉತ್ತರಭಾರತದ ಹಿಂದಿಯ ಹಾಗೆ ಪ್ರೌಢ ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ ನಾನು ಬರೆಯುತ್ತಿಲ್ಲ ಎನಿಸಿ ಅದನ್ನು ಕೈಬಿಟ್ಟೆ.
Advertisement
ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಕಥೆ, ಕವನ, ಕಾದಂಬರಿ ಪ್ರಕಾರಗಳಲ್ಲಿ ನಾನು ಬರವಣಿಗೆ ಮಾಡಿದ್ದರೂ, ಕಾದಂಬರಿ ಪ್ರಕಾರದಲ್ಲಿ ಬರೆಯುವುದು ಹೆಚ್ಚು ಖುಷಿ ಕೊಡುತ್ತದೆ. ಮದುವೆಯಾಗಿ ಕತಾರ್‌ಗೆ ಹೋದಾಗ ಅಲ್ಲಿನ ಬ್ಯಾಂಕೊಂದರಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೆ. ಆಗ ಗಲ್ಫ್ ಟೈಮ್ಸ್‌ ಎಂಬ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಪತ್ರಿಕೆಗೆ ಬರೆಯುತ್ತಿದ್ದೆ.
ನಿಮ್ಮ ಮೊದಲ ಪುಸ್ತಕದ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುತ್ತೀರಾ?-ನಾನು ವಿದೇಶದಿಂದ ಬಂದ ನಂತರ ಮಾಡಿದ ಮೊದಲ ಕೆಲಸ ಏನೆಂದರೆ ಅವ್ಯಕ್ತ ಎಂಬ ಕಥಾಸಂಕಲನ ಬರೆದುದು. ಅದನ್ನು ಅಕ್ಷರ ಪ್ರಕಾಶನದ ಕೆ. ವಿ. ಸುಬ್ಬಣ್ಣ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. 1989ರಲ್ಲಿ ತರಂಗ ದಲ್ಲಿ ಪರದೇಶಿ ಎಂಬ ಕಥೆ ದಾರಾವಾಹಿಯಾಗಿ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು. ವರ್ತುಲ, ಬಂದಳಿಕೆ, ಸ್ವರ್ಗಕ್ಕೆ ದಾರಿ ಕಾದಂಬರಿಗಳನ್ನು ಬರೆಯುತ್ತ ಹೋದೆ. ನೀನೊಂದು ಮರೆಯಲಾಗದ ನೆನಪು ಕಥಾ ಸಂಕಲನ ಸರ್ವ ಋತುಗಳೂ ನಿನಗಾಗಿ ಕವನ ಸಂಕಲನ ಪ್ರಕಟಗೊಂಡಿದೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಕಹಳೆ ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಇತಿಹಾಸ ಮರೆತ ಉಳ್ಳಾಲದ ಅಬ್ಬಕ್ಕ ರಾಣಿಯ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಬರೆದಿದ್ದೇನೆ. ವಿವಾಹ, ಮೂವರು ಮಕ್ಕಳ ಪಾಲನೆಯ ನಂತರ ಮತ್ತೆ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಮುಂದುವರಿಸಿದಿರಿ ಅಂತ ಹೇಳಿದಿರಿ?
-ತಬಸ್ಸುಮ್‌ ಮತ್ತು ತಬಾ ಮಗಳಂದಿರು. ಝಹೀರ್‌ ಅಹ್ಮದ್‌ ಮಗ. ವಿದೇಶದಿಂದ ವಾಪಸ್‌ ಬಂದ ಬಳಿಕ, ಮಕ್ಕಳ ಪಾಲನೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿಯೇ ಕಾನೂನಿನ ವಿಚಾರ ತಿಳಿಯುವ ಹಂಬಲ ಮೂಡಿತು. ಹಾಗಾಗಿ, ಪದವಿ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದೆ. ಹಾಗೆ ಕಾನೂನು ಕಲಿತುದರಿಂದಲೇ ನಾನು ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲಾ ಗ್ರಾಹಕರ ವ್ಯಾಜ್ಯ ಪರಿಹಾರ ವೇದಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಐದು ವರ್ಷ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುವುದು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. ಅದರೊಂದಿಗೆ 2017 ರಿಂದ 2019ರವರೆಗೆ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿಯ ಸದಸ್ಯಳಾಗಿಯೂ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿದ್ದೇನೆ. ನಡೆದುಬಂದ ದಾರಿಯನ್ನು ಒಮ್ಮೆ ಹಿಂತಿರುಗಿ ನೋಡಿದರೆ ಸಂತೃಪ್ತಿ ಅನ್ನಿಸಿದೆಯೆ?
–ಹೌದು. ಹೋರಾಟದ ಬದುಕು ನನ್ನದು. ಅನ್ಯಾಯವನ್ನು ತಡೆಯುವಲ್ಲಿ “ದಾದಾಗಿರಿ’ಯೂ ಬೇಕು, “ಗಾಂಧಿಗಿರಿ’ಯೂ ಬೇಕು ಎನ್ನುವ ಸಮ್ಮಿಳಿತ ಸ್ವಭಾವ ನನ್ನದು. ಈ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ದೇವರ ಸೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂಬ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ನಾನು ಕಲಿಯುವಿಕೆಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಮಹತ್ವ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದೇನೆ. ಓದುವ ಹವ್ಯಾಸ ನನ್ನ ಅರಿವಿನ ವಿಸ್ತಾರವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ. ಕಲಿಯುವುದಕ್ಕೆ ಲಭ್ಯವಾದ ಅವಕಾಶಗಳು ನನ್ನ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸಿವೆ. ಈಗಲೂ ಖದರ್ರತುಲ್‌ ಅಯನ್‌ ಹೈದರ್‌ ಅವರ ಆಗ್‌ ಖದರಿಯಾ ಎಂಬ ಕೃತಿಯನ್ನು ಓದುತ್ತ, ಇದನ್ನು ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಅನುವಾದಿಸಿದರೆ ಹೇಗೆ ಎಂದು ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಲೇ ಇದ್ದೇನೆ. ಅಗ್ನಿ ಸಾಗರ ಎಂಬುದಾಗಿ ಶೀರ್ಷಿಕೆ ಕೊಟ್ಟು ಕೆಲವು ಅಧ್ಯಾಯ ಅನುವಾದಿಸಿದ್ದೇನೆ.
.
ಬದುಕಿಗಿಂತ ದೊಡ್ಡ ಹೋರಾಟ ಯಾವುದಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸುವ ಮುಮ್ತಾಜ್‌ ಅವರು ಆತ್ಮಕತೆ ಬರೆಯಬೇಕೆಂಬ ಹುಮ್ಮಸ್ಸಿನಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ಕಾಲನ ಕೈಯ ನಕ್ಷೆ ಕವನ ಸಂಕಲನ ಮತ್ತು ಸೂರ್ಯಾಸ್ತ ಮತ್ತು ಅಳಿದುಳಿದ ಕತೆಗಳು ಎಂಬ ಕಥಾ ಸಂಕಲನ ಸದ್ಯವೇ ಪ್ರಕಟವಾಗಲಿದೆ. ಹೊಸವಿಚಾರಗಳನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವ ಬಗ್ಗೆ ತಮ್ಮ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಸದಾ ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಇರಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಲೇಖಕಿ ಮುಮ್ತಾಜ್‌ ಬೇಗಂ ಅವರಿಗೆ ಸಾಹಿತ್ಯ ಎಂಬುದು ತಮ್ಮ ಅರಿವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಇರುವ ಮಾರ್ಗ. ಆ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಹಲವು ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಅವರಿಗೀಗ 73ರ ಹರೆಯ. ಅವರ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಓದಲು, ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವರ ದೂರವಾಣಿ ಸಂಖ್ಯೆ 9008264218 ಗೆ ಕರೆ ಮಾಡಬಹುದು. ವಾಸಂತಿ ಅಂಬಲಪಾಡಿ